rewitalizacja synagogi

Trwa rewitalizacja synagogi w Przysusze

Budynek synagogi powstał w latach 1774–1777 i był jednym z najokazalszych w centralnej Polsce. Od 2007 r. jego właścicielem jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.

Żydzi przybyli do Przysuchy wkrótce po lokacji miasta w 1713 r. Ustanowiono wówczas gminę żydowską oraz założono cmentarz, istniejący do dziś. Pod koniec XVIII w. miasto stało się ośrodkiem chasydyzmu i zyskało sławę dzięki mieszkającym w nim cadykom. Najważniejsi z nich to: Jakub Izaak ben Aszer (1766–1813), najlepszy uczeń Widzącego z Lublina, zwany Świętym Żydem z Przysuchy i uznawany za pierwszego propagatora chasydyzmu w centralnej Polsce. Jego uczniem był Simcha Bunem (1784–1827). Ich ohele, wzniesione w latach 80. XX w. na miejscu wcześniejszych, zniszczonych, są wciąż regularnie odwiedzane przez chasydów z całego świata.

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego najpierw przeprowadziła prace zabezpieczające budynek (2008) oraz przygotowujące dokumentację budowlaną i konserwatorską jako wytyczne do planowanych prac remontowych (2009). W kolejnych latach dzięki dotacjom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeprowadzono prace służące wzmocnieniu konstrukcji budynku i bimy (2012), remont dachu (2013), wykonanie elewacji (2014), konserwację północnej strony elewacji i prace wokół profili okiennych (2015, 2016), zabezpieczenie i naprawę bimy (2017).

Prace zostały wsparte przez: MKiDN, Taube Philantrophies, Cahnman Foundation, World Monuments Fund oraz Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.

FODŻ deklaruje: „Chcemy odrestaurować synagogę i stworzyć w niej centrum kulturalne, które będzie służyć zarówno żydowskim grupom odwiedzającym miasto, jak i lokalnej społeczności”.

Źródło: FODŻ, Muzeum Wsi Radomskiej